Nertas
Coriaria myrtifolia
Coriariaceae
Àutri noum : Redo, Rouedo, Róudou, Redou, Ebriago.
Noms en français : Corroyère, Redoul.
Descripcioun :Lou nertas o róudou es un aubret que trachis sus lou limas en ribo d'aigo. Se recounèis à si fueio óupousado, óuvalo, un pau pounchudo e de 3 à 6 cm de long. Li fru (pentakène) negre an un aspèt bèn particulié.
Usanço :D'ùni se soun engana emé li fru que dounon un pau d'èr is amouro. A passa tèms èro poussible de n'en mourri. La planto caup de couriamirtino qu'a d'efèt proche de l'estrichino, adounc forço dangerouso (tambèn pèr li bèsti). Li fueio èron proun emplegado, à passa tèms, pèr rusca li pèu.
Port : Aubret
Taio : 1 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Coriaria
Famiho : Coriariaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Ribiero
- Camin de ferre
- Esboudèu
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterranenco
Ref. sc. : Coriaria myrtifolia L., 1753
Lavanèso
Galega officinalis
Fabaceae Leguminosae
Autre noum : Avanèso.
Noms en français : Galéga officinal, Rue-de-chèvre.
Descripcioun :La lavanèso nous vèn d'Éuropo dóu levant e d'Asìo mounte trachis naturalamen. Eici s'atrovo, raramen, en ribo d'aigo e dins li prado umido. Sèmblo uno vèsso, mai li fuioun soun en noumbre impar e sènso vediho. Li flour soun d'un blu clar e la planto a quàsi ges de péu.
Usanço :Es uno planto empouisounanto pèr lou bestiàri quouro es en flour e un cop seco : 100 g de lavanèso seco douno la mort pèr la fedo que pòu pu alena. Fai pissa, abeissa la glicemìo e èi peréu galatougèno. Li flour seco se prènon en tisano, pamens mèfi que n'en fau pas trop metre.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Galega
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Remarco :
Mai à avoust
Liò : Ribiero
- Prado umido
- Ribo d'aigo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuropo-Sud-Èst
Ref. sc. : Galega officinalis L., 1753